Piraten: Van Vrijbuiters Toen Naar Hackers Nu…
Onder de zwarte vlag van de piraten wappert heel wat verzet. Verzet tegen zaken die het establishment aan iedereen wil opleggen. Veelal komt dat neer op beknotten van vrijheid, in het dagelijks leven, maar bijvoorbeeld ook op het internet. Zo komt de ChristenUnie met het plan om een algemeen pornofilter op internet te installeren. Dat is natuurlijk je reinste piraterij, want het komt neer op het kapen van porno. Maar serieus: waarom komt die zelfde partij niet met een idee om een geweldfilter te installeren? Onder het mom van ‘christelijk’ zie je hoe selectief ook deze zeer christelijke partij is. Gelet op dit soort zaken is het dus niet vreemd dat er inmiddels een Piratenpartij is ontstaan.
Dit is nog maar een fractie dat onder de noemer van ‘piraterij’ is te brengen. In het zomernummer van Le Monde libertaire (hors série. nummer 50, 2013) krijgen allerlei facetten van piraterij de aandacht. Heel algemeen is op te merken, dat de piraat als spiegel van onze maatschappijen is te zien.
Piraten
Piraten hebben de afgelopen jaren de aandacht op zich gevestigd door enkele zeekusten onveilig te maken. Zij vielen grote koopvaardijschepen, olietankers en boten van rijkelui aan. Maar maakt nu juist niet dat soort scheepvaart hun kust onveilig, bijvoorbeeld voor de lokale visserij? Bovendien, is en wordt er met die scheepvaart geen rijkdom verworven, die op buitmaken lijkt? In ideologisch opzicht is dat tot de reinste piraterij te benoemen.
Dit komt ook terug in het vraaggesprek ‘De piraten van Somalië’ met de auteurs van een tekst die over de verdediging van de Somalische piraten gaat. Die worden door alle machtigen van de wereld achtervolgd. Ik besteedde daaraan vanuit een internationaalrechtelijke studie een tijd geleden aandacht.
In dit nummer ook een doorwrocht betoog over de vraag of er antiracistische piraten hebben bestaan. Die vraag komt op omdat men in ieder geval in de zeventiende en achttiende eeuw zwarte piraten en vrijbuiters tegenkwam.
Dit soort piraten was actief in de tijd van de zeilschepen. We leven nu in het computertijdperk. De piraterij heeft zich daaraan aangepast, ondermeer door het optreden van hackers. In dit nummer dan ook een artikel over ‘cyberpirateij in een cyberwereld’.
Op dat vlak laat de maffia zich evenmin onbetuigd en dan heeft hacken de teneur van zelfverrijking. Soms zijn er echter mensen die zich als een ‘Robin Hood’ gedragen, zoals de Spanjaard Enric Duran. Die staat tegenwoordig bekend als ‘Robin van de banken’. Duran, 36 jaar nu, oudkampioen tafeltennissen, heeft zich ontwikkeld tot een antikapitalistische activist.
Tussen 2006 en 2008 heeft hij enkele banken via cyberpiraterij voor 500 000 euro opgelicht, waarvan hij sociale bewegingen heeft laten profiteren. Momenteel zit hij acht jaar gevangenisstraf uit… Over hem en naar aanleiding van zijn soort handelen een uitgebreid artikel in Le Monde libertaire.
Made in capitalism
Onder piraterij is ook te brengen wat in dit nummer wordt gezegd over het delven en gebruiken van asbest. Het is al vanaf begin vorige eeuw bekend dat het om kankerverwekkend materiaal gaat. Maar het is goedkoop en het heeft veel mogelijkheden voor nuttige aanwending (isolatie, brandwerend). Dus zo lang mogelijk rekken, was het de devies, om met een verbod op gebruik ervan te komen. ‘Made in capitalism’ heet het in Le Monde libertaire.
Hier vinden we weer eens zo’n voorbeeld van het feit dat het statelijke wettenrecht de macht van het geld volgt. Hetzelfde speelt bij de recente verhoging van de maximumsnelheid tot 130 km per uur op de autosnelwegen in Nederland. Daaraan is te verdienen, want ondermeer de bandenslijtage en de slijtage aan het automateriaal neemt toe en het brandstofverbruik is hoger dan bij een lagere snelheid. Kortom, er is meer werk voor garages en industrie. Ja, en die paar verkeersdoden meer, ach dat zijn maar statistieken… Made in capitalism! We weten dit al meer dan een halve eeuw; lees er nog maar eens op na het boek van Paul Sweezy en Paul A. Baran, Monopoly Capital: An Essay on the American Economic and Social Order (1966).
Impressionisme
Tot slot wijs ik nog op het mooi geïllustreerde en informatieve artikel in Le Monde libertaire over de Franse impressionistische kunstschilder Camille Pissarro (1830-1903), met in de ondertiteling ‘absoluut sociaal, antiautoritair en antimystiek’. Van zijn werk loopt een tentoonstelling in het ‘Museum van moderne kunst André Malraux’ in Le Havre (tot 29 september 2013).
Thom Holterman
LE MONDE LIBERTAIRE, bijzonder nummer 50, juli–augustus 2013, 64 blz., prijs 5 euro.
Aantekeningen
[ 1 ] Over piraterij en internationaal recht, klik HIER.
[ 2 ] Meer informatie over de expositie van het werk van Pissarro, klik HIER.