Erich Mühsam (1878-1934), Dichter, Anarchist, Antifascist
Mühsam was een van de eerste prominente slachtoffers van het Duitse nazi-regime. Hij werd tijdens de grote arrestatiegolf na de Rijksdagbrand in februari 1933 door de nazi’s opgepakt en in het concentratiekamp Oranienburg ondergebracht, waar hij regelmatig werd mishandeld. Men brak zijn vingers om hem het schrijven verder onmogelijk te maken. Begin juli 1934 werd hij door hen vermoord.
Van en over Mühsam is vooral in het Duits gepubliceerd. Maar voor wie een eerste indruk in het Nederlands van hem wil opdoen, bestaat het themanummer ‘Erich Mühsam’ van de AS (nummer 143, najaar 2003).
In het openingsartikel, dat hem typeert als de literator van de revolutie, noemt Hubert van den Berg hem, naast dichter, anarchist, antifascist ook anarchistisch politicus. Dit slaat mede op het feit dat hij een leidende rol heeft gespeeld in de Radenrepubliek München. Het is een inspirerende persoonlijkheid, een ‘bohème’ en er moet volgens hem ook gelachen kunnen worden (zie een bijdrage van Mühsam zelf in De AS getiteld ‘Humor en revolutie’).
De reden om aandacht voor hem te vragen is, dat zijn dagboeken nu vrij op Internet zijn te lezen. Ze lopen van 1910 tot 1924. Ja, het is wel allemaal Duitstalig. Het betreft 15 delen die jaren terug in boekvorm zijn verschenen, uitgegeven door Verbrecher Verlag Berlin.
Sinds 1999 is er een website die een omvattende bibliografie van Mühsam’s werk en invloed omvat. [ThH]
Vindplaatsen:
Voor de dagboeken, klik HIER.
Voor de Mühsam website, klik HIER.
Meer informatie over de wijze waarop het AS-nummer 143, over Erich Mühsam, verkrijgbaar is, klik HIER.
Beste Thom Dat van die uitgegeven dagboeken heb je niet helemaal goed begrepen. Tot nu zijn 15 dagboekschriftjes getranscribeerd en van noten voorzien, uitgegeven in vier banden. Hierna zullen nog 11 banden verschijnen die de resterende bewaard gebleven schriftjes zullen bevatten. Zeven van de 42 schriftjes zijn verdwenen.
Verder mag nog gewezen worden op de heruitgave uit 2003 bij de Amsterdamse piratenuitgever De Dolle Hond van Kreszentia Mühsam’s (zijn vrouw) verhaal over Erichs lijdensweg aan het eind van zijn leven.
Zie: http://www.sjakoo.nl/books/18540.htm
Beste Jeroen, dat ik iets niet helemaal goed heb begrepen, sluit ik niet uit. Het weinige dat ik evenwel beweer, is dat de dagboekdeeltjes 1–15 integraal op internet te lezen zijn. Ik heb dat nog eens gecontroleerd, en dat blijkt juist. Dank overigens voor de aanvullende informatie.
Thom