Niet Integreren Maar Circuleren
Het Europese Verdrag kent als een van de beginselen het wegnemen van hinderpalen voor het vrije verkeer van mensen. Het mogelijk maken van circuleren, dat is een van de doelstellingen, niet integreren. Dat laatste is een nationalistische doelstelling. Ondermeer daarom zijn nationalistische partijen ook tegen ‘Europa’.
In Frankrijk is de integratieproblematiek weer opgelaaid naar aanleiding van de ontmantelingacties door de overheid van Roma-kampementen en uitzetting van Roma’s naar Roemenië. In het Franse dagblad Le Monde van 18 oktober 2013 verschenen over twee pagina’s diverse artikelen over deze problematiek. Een ervan droeg als titel: ‘Ik wil niet integreren, maar circuleren’. Deze uitspraak werd in een vraaggesprek opgetekend uit de mond van Alexandre Romanès, dichter, Roma en medeoprichter van het ‘Circus Romanès’. Aan het vraaggesprek ontleen ik het volgende.
Circuleren
Alexandre Romanès wordt de vraag gesteld of hij begrip heeft voor de verontwaardigde gevoelens van bepaalde Franse burgemeesters en omwonenden van illegale Roma kampementen. Jawel, hij begrijpt hun gevoelens. Er is inderdaad niets verheffends aan de troosteloze uitstraling ervan. Maar laten we niet vergeten, zegt hij, dat het een door Frankrijk gecreëerd probleem is: dat land laat de Roma’s niet vrij circuleren en werken in weerwil van Europese verdragen.
Integreren?
Wensen de zigeuners dan niet in de Franse maatschappij te integreren, wordt hem gevraagd. Maar integreren, waarin dan, kaatst hij terug, waarna hij loskomt: ‘Naar schoolgaan tot je 25ste, werkloos zijn tot je 45ste, in een depressie geraken op je 50ste, scheiden op je 55ste, in een wereld die het gevoel van een collectief heeft verloren, die in zichzelf is gekeerd, met gezinnen zonder kinderen en zijn behoefte aan een Bruynzeel keuken’. Ik, voegt Romanès toe, ik wil de sterrenhemel boven mij. En de Fransen die kwaad spreken over de Roma’s moeten weten, dat wij christenen zijn en alleen bouwen op God en de familie. Wij kennen geen identiteitseisen, zegt Romanès, wij willen eenvoudigweg de onze niet verliezen.
Familiecircus
Alexandre Romanès heeft samen met zijn vrouw Délia en hun kinderen het Circus Romanès opgericht. Al jaren komen en gaan zij met hun tent en caravans van plaats naar plaats. Alexandre komt zelf uit een grote circusfamilie (al vanaf begin 20ste eeuw) en zijn vrouw Délia is een Romaneske zangeres van klasse. Samen met vrienden verzorgen zij een show die een mengeling is van circusacts en zigeunerfeesten, in een geest van vrijheid, met grollen en grappen. Het programma dat ze nu draaien heet ‘Voleurs de poules’ (Kippendieven).
Of er ook verschil in behandeling is tussen de ene en de andere stad wil Le Monde nog weten. Zeker, erkent Romanès. Parijs en Bordeaux bijvoorbeeld zijn het meest gastvrij. Zij doen hun best om te begrijpen waaraan wij behoefte hebben. Er zijn ook politici die ons circus komen bezoeken. Circus Romanès blijft in Parijs tot 23 februari 2014. Meer info? Klik HIER.
Thom Holterman