Anarchisten Tegen De Muur. Niet-Gewelddadige Acties Samen Met Palestijnen

De uit Israël afkomstige Anarchisten tegen de Muur voeren al een aantal jaren actie tegen de bouw van de muur, die Israël moet scheiden van de Palestijnse gebieden. Uniek is de samenwerking met de bevolking van diverse Palestijnse dorpen die reeds in honderden acties tegen de bouwwerkzaamheden heeft geleid. Uitgangspunt van dit protest is het zich keren op een niet-gewelddadadige, directe wijze tegen de Israëlische bezettingsmacht. Zo was tien jaar geleden al te lezen op de site van De Vrije. De strijd gaat evenwel door, want uitsluiten en uitzetten is in een neoliberale wereld onderdeel van een standaard maatschappelijk proces. De ‘muren’ kunnen uit hekwerken met prikkeldraad bestaan (Fort Europa) of uit een betonnen constructie (grens Israël/Palestijns gebied).

Anarchisten zijn tegen (nationale) grenzen, niet vreemd dus dat zij actievoeren tegen de bouw van de Israëlische muur. Zij doen dat op geweldloze wijze, waarbij Israëliërs en Palestijnen gezamenlijk actievoeren. Daarover gaat de onlangs verschenen Franse editie van het boek Anarchists against the Wall, Direct action and solidarity with the palestinian popular struggle, 2013. De iets uitgebreide Franse editie kent een voorwoord van de Franse bezorgers, André Bernard en Pierre Sommermeyer. Zij leiden de reeks ‘Libertaire ongehoorzamen’ en maken deel uit van de redactie van het Franse anarchistische tijdschrift Réfractions (een aantal leden van die redactie zorgden weer voor de Franse vertaling); de inleiding is van Uri Gordon en d’Ohal Grietzer.

Met betrekking tot de discussie die een aantal weken geleden bij Nico Berti begon, kunnen we nu opmerken dat het onderstaande gaat over mensen die libertair handelen, zonder daarbij enige vorm van anarchistische theorievorming te betrekken. En bracht Landauer vorige week de geweldskwestie onder de aandacht, bij de Anarchisten tegen de Muur gaat het per definitie om niet-gewelddadig optreden.

Handelend anarchisme

De bundel werd oorspronkelijk gepubliceerd door het Institute for Anarchists Studies en AK Press (2013). Ze past in de op deze site opgezette miniserie over ontwikkelingen binnen het anarchisme. Die Anarchisten tegen de Muur, zijn dat wel ‘echte’ anarchisten, zo kan men zich afvragen. Een dergelijke vraagstelling heeft een sterk doctrinair karakter, niet passend bij het anarchisme. André Bernard en Pierre Sommermeyer stellen die vraag dan ook op retorische wijze in hun inleiding bij de bundel .

Zij wijzen er op dat in de publicaties van de Anarchisten tegen de Muur geen enkel citaat van de grote klassieke anarchisten te vinden is. Er worden geen kwesties aan de orde gesteld als federalisme, zelfbestuur, klassenstrijd. Niets van die terminologie. Alleen: actie. Voor Bernard en Sommermeyer hebben we daar een sprekend voorbeeld van een levend anarchisme, een handelend anarchisme.

In de actie tegen de Israëlische muur hebben zich Israëlische en Palestijnse actievoerders met elkaar verbonden. Het is een verbintenis die ook al voorheen bestond tussen Israëliërs en Palestijnen onder de naam ‘Samen leven’ – afwezigheid van grenzen dus. Palestijnse dorpelingen bijgestaan door Israëlische en buitenlandse activisten hebben gekozen voor een niet-gewelddadige strijd indachtig Nelson Mandela en Martin Luther King, zoals het blokkeren van bulldozers met hun lichamen.

Macht en onrecht

De context waarin het niet-gewelddadige, levend anarchisme kon groeien is er een van macht en onrecht. Zonder enige legale grondslag en dus uitsluitend autoritair machtsvertoon werd, onder goedkeuring van de Israëlische regering, begonnen met het ontwortelen van duizenden vruchtbomen van Palestijnen. Israël is door de eigen hoogste rechter (Hoge Raad van Israël) en door het Internationaal Gerechtshof in Den Haag veroordeeld voor deze en soortgelijke handelwijzen. De Israëlische regering heeft zich daar niets van aangetrokken en is – elke vorm van recht schendend – onverdroten door gegaan.

Het doorwerken aan het bouwen van de Israëlische muur leidde voor veel Palestijnen tot: geen woning, geen werk, geen inkomen. Het was: vertrekken of exploderen. Het leverde grove schending op van de beslissingen van de Hoge Raad van Israël. Maar wie de macht heeft, kan onrecht voor recht laten gaan…

De Anarchisten tegen de Muur hebben de ballast van de ideologie afgeworpen door van hun praktijk het zwaartepunt van hun handelen te maken, zo wordt in de bundel aangegeven. In een pamflet – opgenomen in de bundel – van een kleine Israëlische groep anarchisten van 15 mei 2004 wordt uiteengezet, dat bij twee staten voor twee volken er twee staten te veel zijn. Enkele leden van deze groep Israëliërs heeft gevangen gezeten omdat zij weigerden in het Israëlische leger te dienen. Dat er over ‘het anarchisme’ gezwegen wordt, wil dan ook niet zeggen dat er geen theoretische of ideologische achtergrond bestaat. Zo wordt in het betreffende pamflet het Israëlische apartheidsregime geanalyseerd.

Een ander pamflet van de Anarchisten tegen de Muur en eveneens opgenomen in de bundel, leert dat theoretische analyses niet onnuttig zijn. ‘Natuurlijk moedigen wij elk werk aan, dat de mythes van de zionistische apartheid ontmantelt’, schrijven zij. Maar op dit moment geven de Anarchisten tegen de Muur de voorkeur aan trossen touw, aan betonscharen, aan voorhamers om de Israëlische muur te slechten en drukken zij hun afwijzing ervan uit bij Israëlische militaire blokkades van wegen…

Newspeak om oorlogsmisdaden te ontkennen

Enkele opgenomen teksten maken duidelijk dat de Israëlische regering Orwell’s boek 1984 heeft bestudeerd om met behulp van newspeak door haar bedreven oorlogsmisdaden wit te wassen. Het verzwaren van de bezettingsmaatregelen ten opzichte van Gaza en de Westelijke Jordaanoever wordt gepresenteerd als een proces van vrede. De totale controle van de levens van de Gaza bevolking wordt ontmoediging genoemd. Het wreed omsingelen, waardoor een groot aantal mensen wordt uitgehongerd, beroofd van hun bezittingen en de meest elementaire levensbronnen, wordt verklaard tot periode van kalmte.

In oorlog zijnde met Hamas heet het gooien van bommen op woonwijken in een regio die het dichtst bevolkt is van de hele wereld, geen oorlogsmisdrijf maar ‘een aanval tegen de infrastructuur van het terrorisme’. Mensen zijn hier tot infrastructuur geherdefinieerd. Het bombarderen van slaapzalen van vrouwen van de universiteit van Gaza is ‘verwijderen van laboratoria voor de fabricage van springstof’. Het vermoorden van honderden vrouwen en kinderen is slechts ‘een juiste en moreel verantwoorde strijd’. Het is de taal die oorlogsmisdaden moet ‘witwassen’. Hierin past ook de Israëliërs, die zich tegen deze oorlogsvoering verzetten, verraders te noemen en hun manifestaties verstoring van de openbare orde.

De in de bundel opgenomen stukken zijn in twee delen gesplitst, (1) korte pamfletten die verklaringen bevatten en (2) korte teksten met verslagen van acties, analyses en overdenkingen. Een bundel met levend anarchisme in een van de brandhaarden van deze wereld.

Thom Holterman

Les Anarchistes contre le mur, Action directe et solidarité avec la lutte populaire palestinienne, gepresenteerd door Uri Gordon en Ohal Grietzer, voor de Franse editie ingeleid door André Bernard en Pierre Sommermeyer, Les Éditions libertaires, Saint-George-d’Oléron, 2016, 134 blz., prijs 13 euro.

Advertentie