Economie Gezien Als Gigantisch Bordeel
De economie op zijn Macron’s is te begrijpen als een gigantisch bordeel waar ieder zich het best moet verkopen. Chaos gegarandeerd. Dit leert de Franse econoom Pierre Concialdi, een van de groep ‘Les Économistes Atterrés’ (De verbijsterde economen) in zijn korte bijdrage getiteld ‘Les macronomics pour les nuls’ (Macronomie voor dummies), te vinden in het Franse satirische maandblad Siné Mensuel (nr. 65, juni 2017, p. 6). Hieronder de Nederlandse vertaling ervan. [ThH]
De terugkeer van religieuze orde
Het is onmogelijk te spreken over een gedachte, laat staan over een filosofie, als men de verzameling economische voorstellen van Macron leest. De macronomist [een samentrekking van de naam Macron en ‘econometrist’ of met ‘economie’] heeft geen enkel samenhangend beeld – geen enkele macro-economische visie – van wat de consequentie van diens maatregelen aangaat. Hij bedient zich op klunzige manier van een tamelijk versleten liberaal dogmatisme. Het particulier initiatief en de individuele vrijheid aan de ene kant, het geloof in de marktwerking en de concurrentie aan de andere kant vormen de twee borsten waaraan hij zich laaft.
De individuele vrijheid is vooral die van de bazen. De macronomist gaat daaraan voorbij. Hij ziet de economie slechts door het brilletje van de ‘onderneming’. Als het de onderneming goed gaat, dan gaat het goed met de economie. En daarom moet men niet alleen de kosten van arbeid verlagen, maar ook moet de sociale norm ervan zo dicht mogelijk bij de werkvloer bepaald worden. Salarissen, werkomstandigheden, dat soort zaken vallen onder de ‘sociale norm’. Met één beweging wil Macron de Arbeidswet tot een raamwet terugbrengen om verder te werken met allerlei ‘ordonnances’ [‘Algemene maatregelen van bestuur’, in het Nederlandse juridisch jargon]. […]
Macron gaat eraan voorbij dat er slechte bazen zijn en dat juist deze steeds de goede verjagen. Dat was in de 19de eeuw al het geval. Engelse eigenaren vroegen de staat in die tijd in te grijpen omdat, zo zeiden zij, de concurrentie met andere kapitalisten het niet toestond om vrijwillig kinderarbeid te beperken… Bovendien, gesalarieerden zijn ook consumenten – als je minder salaris krijgt, kun je ook minder besteden (even niet aan gedacht).
En weer nieuwe termen in het woordenboek
Macronisme… Macronmanie… Macronfiel… Macronfoob…
Er zullen dus meer werklozen komen en de precariteit zal omvangrijker worden. De macronomist heeft een oplossing: op-lei-ding! Met (in Frankrijk) meer dan 6,5 miljoen werklozen moet je toch een gaatje in je hoofd hebben om te denken, dat daarmee de kwestie van de werkloosheid is op te lossen. Meer dan 3,5 miljoen gesalarieerden zijn gedeclasseerd met een opleiding veel hoger dan nodig is voor hun actuele werk. De opleiding verbeteren is misschien nodig in bepaalde gevallen, maar dat zal nooit meer werk bieden. […]
Er komen dus meer individuele ‘egoïsten’ op de (arbeids)markt. Een econometrist zal nu berekenen dat er een algemeen evenwicht ontstaat op alle markten, het optimum in de wiskundige taal van de econometrist: volledige werkgelegenheid, einde werkloosheid. Jammer dus! Het heeft 40 jaar geduurd voordat economen hebben aangetoond, dat dit niet het geval zal zijn. Waar leidt dit toe?
Zoals bepaalde economen in hun handboeken samenvatten: in deze wereld ‘kan er ongeacht van alles gebeuren’. Het is in dit universum van instabiele en onzekere markten buitengewoon gevaarlijk wat Macron op ons loslaat. De econoom Bernard Maris (1946-2015) had er in zijn ‘Open brief aan de goeroes van de economie die ons voor imbecielen houden’ (Paris, 1999) een bezwerende formule voor: ‘De markt is een hoerenkast’. Als je dit actualiseert is Macron slechts een armzalige presidentiele pooier. Een mooie promotie voor iemand die zich omschreef in zijn hoedanigheid van zakenbankier als ‘een soort prostituée’.
Pierre Concialdi (vertaling ThH)
[Beeldmateriaal: het heilige beeld komt uit Siné Mensuel, nr. 65, juni 2017; de man met het woordenboek komt uit Marianne van2-8 juni 2017.]