Begrafenis Van Domela Nieuwenhuis 1919
In leven een begenadigd spreker…
In het kader van het Domelajaar 2019 verschenen bij Kelderuitgeverij twee nieuwe uitgaven van en over Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919). De ene uitgave betreft een heruitgave van zijn autobiografie Van Christen Tot Anarchist. Daarover meldde ik gisteren. De tweede uitgave betreft een boekje met vele foto’s en een paar korte beschouwingen over de massale uitvaart van Domela in 1919, de man die als vurig antimilitarist ten strijde trok tegen de vijf K’s – kazerne, kroeg, koning, kapitaal en kerk. Het is getiteld De begrafenis van D. Nieuwenhuis. Onze reis naar Amsterdam door Harmen van Houten.
‘Domela is dea’, luidt de titel van inleiding van Johan Frieswijk. De vele duizenden rouwenden in de stoet en de duizenden langs de route door Amsterdam brachten de laatste eer aan de man die als eerste de socialistische ideeën had verspreid en hen had opgeroepen zelf handelend op te treden. ‘Ik zag mannen schreien als kinderen’, zo opent de bespreking van het fotoboek van de begrafenis van Ferdinand Domela Nieuwenhuis in het tweewekelijkse opinieblad ARGUS, van 16 april 2019. Het oordeel: De foto’s van de uitvaart van Domela zijn prachtig in al hun grijze triestheid. Maar het mooiste is het verslag van veenarbeider Harmen van Houten uit Emmererfscheiderveen. Die besluit met enige kameraden de trein naar Amsterdam te nemen. Daar aangekomen zijn ze totaal verbluft. De ontroering van de rouwende massa treft deze veenarbeider in het hart: ‘Ik zag mannen schreien als kinderen, en het is me niet mogelijk m’n eigen gemoedstoestand te beschrijven’, zo citeert Argus de begeleidende tekst uit het fotoboek. [ThH]
De begrafenis van D. Nieuwenhuis. Onze reis naar Amsterdam door Harmen van Houten, Kelderuitgeverij, Utrecht 2019, ISBN 978-90-79395-43-9 NUR-code 686 Moderne geschiedenis (1870-heden), 60 blz., geïllustreerd, prijs € 12,50. Bestellen via www.Kelderuitgeverij.nl