Een Vaccin Voor Iedereen
Een week geleden maakte ik met het item ‘Big Pharma en het coronavirus’ attent hoe getracht wordt geld te slaan uit de verspreiding van vaccins. De zogeheten ‘bekende’ landelijke virologen hoor je daar niet over. Die hebben het te druk met aanschuiven in praatprogramma’s. Evenmin hoor je ze erover dat iedereen op deze wereld een werkend en ongevaarlijk vaccin kan krijgen tegen de laagst mogelijk prijs. Het blijkt dat er best virologen te vinden zijn, die daaraan werken. Het Duitse ‘Libertarian Press Agency’ maakte zijn abonnees van dit feit opmerkzaam. Het verwees door naar de Oostenrijkse site Science.ort. om een Duitstalige artikel onder de aandacht te brengen. Het is getiteld ‘Een vaccin voor iedereen’ en geschreven door Robert Czepel (vertaling thh.). Waar het over gaat, leert de aanhef van het artikel:
“De pandemie verdeelt de wereld in arm en rijk: de westerse geïndustrialiseerde landen kunnen zich de dure vaccins tegen het coronavirus veroorloven, maar de landen in het Zuiden van de wereld niet. Een nieuw vaccin, NDV-HXP-S genaamd, wil daar verandering in brengen. WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus sprak onlangs van een ‘groteske’ kloof en een ‘moreel schandaal’. Dat de vaccins tegen de longziekte Covid-19 tot nu toe vooral de rijke landen hebben bereikt, is niet alleen onrechtvaardig, maar ook irrationeel.” Hieronder het vervolg van het artikel. [ThH]
Gezocht: Globale oplossing
Indien de ziekteverwekker ongecontroleerd blijft circuleren in achtergestelde gebieden, zal dit de beste voorwaarden scheppen voor de ontwikkeling van nieuwe mutaties – die vroeg of laat ook het Westen zullen bereiken. Om de pandemie definitief onder controle te krijgen, kan niet worden ontkomen aan een mondiale oplossing.
Dat dit nog niet gebeurd is, heeft – afgezien van de neiging tot vaccinatie-nationalisme – ook te maken met technologische en financiële redenen. Bovenal vereist de productie van de twee mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna een goede infrastructuur die niet in alle landen beschikbaar is. En de ontwikkeling van deze infrastructuur, met inbegrip van de toeleveringsketens voor grondstoffen, kost geld – wat tot uiting komt in de vette prijzen per vaccindosis.
Een dollar per dosis
Een nieuw vaccin van de Universiteit van Texas in Austin en de Icahn School of Medicine in New York zou al deze problemen kunnen oplossen. Het vaccin, NDV-HXP-S genaamd, berust op een combinatie van oud en nieuw. Oud is de productiemethode: NDV-HXP-S wordt gemaakt in kippeneieren, op dezelfde manier als het griepvaccin altijd al gemaakt is. De preklinische dierproeven op hamsters waren veelbelovend, en nu beginnen klinische proeven op mensen in Thailand, Vietnam en Brazilië.
De Oostenrijkse vaccinonderzoeker Florian Krammer maakt deel uit van het ontwikkelingsteam rond de eveneens uit Oostenrijk afkomstige viroloog Peter Palese: “Als alles goed gaat, zal het vaccin aan het eind van het jaar beschikbaar zijn.” Wat een dosis zal kosten en waar het verkrijgbaar zal zijn, is nog niet duidelijk, zegt Krammer in een interview met ORF. In ieder geval is het de bedoeling de prijs ‘onder één dollar per dosis’ te houden.
Humanitaire licentie
Het is geen toeval dat Thailand, Vietnam en Brazilië voor de klinische proeven werden uitgekozen. Deze landen beschikken over de nodige infrastructuur voor de productie van griepvaccins, die nu met weinig moeite zou kunnen worden aangepast voor de productie van NDV-HXP-S en deze landen onafhankelijk zou maken van invoer.
Voor het vaccin is een humanitaire licentie verleend, waaraan ook de in Seattle gevestigde non-profitorganisatie PATH deelneemt, die betrokken is bij de wereldwijde distributie van vaccins. Volgens de prognoses zouden met de methode van de kippeneieren wereldwijd een miljard doses per jaar geproduceerd kunnen worden. Dit betekent dat de voorwaarden vervuld zijn om iedereen in de toekomst van het vaccin te laten profiteren, ook de armste landen ter wereld.
Andrea Taylor van het Duke Global Health Innovation Center beschreef de aanpak met NDV-HXP-S onlangs tegenover de New York Times als ‘baanbrekend’. Bruce Innis van PATH is dezelfde mening toegedaan en beschouwt het vaccin als een ‘home run’ voor de bescherming van vaccins. Daar zijn ook wetenschappelijke redenen voor: NDV-HXP-S maakt gebruik van een gloednieuwe technologie die gebaseerd is op fundamenteel onderzoek van het MERS-virus. [..]
Bewaring: koelkast is voldoende
McLellan heeft nu dezelfde truc toegepast met het spike-eiwit van het nieuwe coronavirus. Het eiwit dat in NDV-HXP-S wordt gebruikt, heeft op zes plaatsen proline-stapels. ‘HexaPro’ is de naam van deze gewijzigde molecule waarop nu de hoop is gevestigd voor een billijke verdeling van de vaccins.
McLellan is optimistisch dat dit zal lukken en dat het vaccin ‘veilig, doeltreffend en betaalbaar zal zijn – voor iedereen in de wereld’. Ook het feit dat NDV-HXP-S geen koelketen met vloeibare stikstof nodig heeft en in een normale koelkast kan worden opgeslagen, pleit voor een wereldwijde toepassing. De horde van klinische proeven moet nog worden genomen. Fase I-proeven zijn reeds aan de gang in Vietnam en Thailand, en zullen binnenkort van start gaan in Brazilië.
Robert Czepel, science.ORF.at (Het artikel is Online integraal in het Duits te lezen; vertaling Thom Holterman).