Dit Is Het Begin. Afscheidsnummer de AS

De papieren AS houdt per nummer 208, winter 2020, op te bestaan. Nummer 208 is dan ook een afscheidsnummer. Echter, het is niet zomaar een afscheid. Het is een nummer met weemoed, maar ook met plezier gemaakt. Er spreekt de drang naar een nieuw elan uit. Daarom wordt het ook aangeboden onder de titel ‘Dit is het begin’.

Het was de bedoeling dat Boudewijn Chorus en ik het nieuwe nummer over een ander onderwerp zouden ‘trekken’. Het coronajaar was een bijzonder jaar en maakte nog duidelijker hoe kwetsbaar we als mens zijn. Het gaf te denken en voor denken was er redelijk wat tijd. Allerlei overwegingen hebben toen geleid tot het maken van dit bijzondere nummer, waarvoor Boudewijn en ik de volgende opening verzorgden. Ik neem die hieronder integraal over. De rest vindt u in de AS 208. [ThH]

Dit is het laatste nummer van de AS, nummer 208. Hiermee nemen wij als redactie afscheid van onze AS-lezers, de abonnees en zij die losse nummers aanschaften. Tweehonderd en zeven nummers gingen eraan vooraf, sinds 1972, het jaar dat de AS door Hans Ramaer en Wim de Lobel werd opgericht. Wim overleed in 2013, Hans in 2015. Eerder al moesten we afscheid nemen van de redacteuren Anton Constandse (1985), Wim van Dooren (1993), Simon Radius (1995) en recentelijk van Marius de Geus (20 mei 2020).

Dat de huidige, overgebleven redactie nu een punt achter de verschijning van de AS zet, is niet omdat het anarchisme politiek uitgespeeld is. In tegendeel. In principiële zin is het anarchistische gedachtegoed springlevend. Het laatste nummer heeft niet voor niets het opschrift ‘Dit is het begin’. Nodig is echter nieuw elan, begeesterde jongeren die staan te popelen het anarchisme aan te spreken, zoals elke generatie dit opnieuw op eigen manier doet.

In dit laatste nummer laten wij zien hoe wij dit deden, hoe wij er in groeiden en hoe we het anarchisme evalueren, wat ons begeesterde, uit welke bronnen wij dronken. En nog los van de vraag of er sprake is van succes, waartoe heeft het ons en anderen gebracht? De bijdragen bevatten, bij de een meer en bij de ander minder, autobiografische gegevens. Dit maakt dat ze lopen van sterk autobiografisch tot beschouwend of tot het betuigen van liefde voor een bepaald onderwerp in samenhang met anarchisme.

Jongeren van nu hebben sinds de digitalisering van de wereld steeds minder op met tijdschriften dan voorheen en al helemaal niet met tijdschriften die een cultureel-politieke signatuur hebben, zoals de AS. Nog niet zo lang geleden hoorden we een bijdetijdse influencer op een congres over de opkomst van ‘social media’ tijdschriften over historische of actuele maatschappelijke vraagstukken onder de categorie ‘getuigenis-lectuur’ scharen, een term die zij ook nog met enig dedain uitsprak. Niet dat wij sindsdien meenden dat we de AS wel konden opdoeken, maar toch, een teken aan de wand.

Feit is in ieder geval dat wij er al sinds jaren niet in geslaagd zijn jongeren aan ons te binden, althans niet zodanig dat zij zich bereid toonden het stokje van het mede samenstellen en uitbrengen van het blad van ons over te nemen. Intussen dunde ons lezersbestand onvermijdelijk uit, vooral door ouderdom of overlijden, terwijl de nieuwe aanwas jaarlijks op een hand was te tellen.

Hartverwarmend, steeds opnieuw, was wel dat bijna alle abonnees ons jaarlijks extra financiële ondersteuning boden, waardoor we de exploitatie langer hebben kunnen volhouden. Dit ondanks inmiddels absurde verzendkosten, te wijten aan staatsmonopolist PostNL, een bedrijf dat stelselmatig tariefsverhogingen heeft afgedwongen na eerst de succesvolle afdeling pakketpost afgesplitst  te hebben en vervolgens jaar na jaar bij de regering te klagen over teruglopende briefpostinkomsten. De laatste klaaglitanie in die trant leverde rimpelloos parlementaire toestemming op voor een dermate gewiekste tarifering dat alle brievenbuspost boven 100 gram nog slechts kan worden bezorgd voor een bedrag vanaf thans 3 euro en 64 cent. Deze editie valt in die gewichtsklasse, zoals de meeste van de afgelopen jaren. Zeker, er bestaat zoiets als een speciaal periodiekentarief, ooit in het leven geroepen om kleine organisaties met ledenbladen niet te duperen toen het lage tarief voor drukwerk werd afgeschaft. Maar voor de AS en andere bladen die minder dan vier keer per jaar uitkomen  geldt dat kortingstarief dan weer niet. Bien, het is niet anders. We bieden u een afscheidseditie aan waar u ondanks het slechte nieuws over de opheffing vast ook van zult kunnen genieten.

Ga met de auteurs terug naar de tijd van hun jeugd (en wellicht ook die van u) om via fijne omwegen weer aan te komen in de tijd van nu waarin de verbazing troef is geworden en onze verbeelding onder voorgeschreven afstand zwaarder dan ooit op de proef wordt gesteld.

Als bijkomende troost vindt u naast dit laatste nummer ook nog een extra bijlage, verzorgd door redacteur Martin Smit: de bibliografisch beschreven publicaties in de AS sinds 2015.

Boudewijn Chorus en Thom Holterman

Aan de totstandkoming van dit afscheidsnummer werkten mee, de redactieleden Boudewijn Chorus, Arie Hazekamp, Thom Holterman, Rudolf de Jong, Jaap van der Laan, Martin Smit (eindred.), Rymke Wiersma (eindred.) en werkten verder mee: Nico van Apeldoorn, Igor Cornelissen, Roel van Duijn, Roger Jacobs, Johny Lenaerts, Bas van der Plas, Weia Reinboud. De omslagfoto is van Jan Lankveld.

[ThH]

De AS 208, winter 2020, 76 blz., prijs 7,50 euro [informatie over het bestellen van dit en andere nummers, klik HIER.]