Rebellie: Een Universele En Geweldloze Taal In Textiele Vormen

Het museum Bargoin te Clermont-Ferrand (Frankrijk) heeft een opmerkelijke tentoonstelling georganiseerd, getiteld Rebellen. Deze wordt gehouden in het kader van het 3^e buitengewone internationale textiel Festival (FITE) en loopt al van juni tot 31 december 2016. Aan de omschrijving ervan door het museum ontleen ik het volgende. De bedoeling is verschillende contexten van rebellie en de uitdrukkingen ervan in de wereld te verkennen. De tentoonstelling schenkt aandacht aan dit thema door middel van textiele elementen uit vijf continenten. Textiel wordt gebruikt als middel van niet-gewelddadige meningsuiting, het werkt als beeldtaal, om ermee de boodschap van rebellie uit te dragen. [ThH]

Zijn waardigheid weven

Het eerste deel van de tentoonstelling toont hoe rebellen woordvoerders zijn van groepen van wie rechten zijn ontnomen. Die rebellen zijn op zoek naar middelen om hun eisen tot uitdrukking te brengen. Rebellen hebben ertoe bijgedragen dat het verzet ondermeer in een textiele vorm zichtbaar wordt, zoals met hun kleding: Ghandi ging steeds gekleed in een Khadi [of Khaddar, een handgeweven kledingsstuk; de Indiase Khadi beweging ijverde voor vrijheid en onafhankelijkheid], Nelson Mandela in een Madiba overhemd [een kleurrijk batik overhemd; Madiba is de naam van de clan waartoe Mandela behoorde].

Panama molas

Andere bevolkingsgroepen die in opstand kwamen, drukten dat eveneens voor iedereen zichtbaar uit met verschillende kledingstukken: Panamese molas [veelkleurige stoffen waarvan blouses en shawls worden gemaakt], Madras hoofdtooien uit het Caribisch gebied, tapijten uit Tibet, Berber tapijten uit Marokko …

‘J’accuse …’ Hedendaagse publieke mening in textiel uitgedrukt

Het tweede deel van de tentoonstelling richt zich op de impact van de werken van kunstenaars die uiting geven aan hun rebellie door middel van non-violence. Door het overstijgen van het materiaal, door het spelen met textiele vormen, het omkeren van stereotypen, het negeren van taboes, spreken zij het geweten van mensen aan. Dit komt tot uitdrukking met: carpet bommen van Yara El Sherbini (Engeland), linnen shawls van Jean Ulrick Desert (Haïti), een fotoserie van geesten door Ralph Ziman (Zuid-Afrika), etc.

Te wapen burgers! De samenleving in actie

Het laatste deel baseert zich op de geschiedenis. Er wordt een veelvormig verzet getoond, waarbij geweldloosheid als verschijnsel zich meer en meer uitbreidt. Het gaat om verontwaardiging die zich in massale burgerlijke ongehoorzaamheid omzet en leidt tot verzet tegen de gevestigde orde met het doel de vrijheid van denken te herstellen.

Carpet bommen

De Frygische muts, een symbool van de Franse Revolutie [maar al in de oudheid gedragen], wordt opgevat als een verenigend symbool tijdens verschillende opstanden op het Amerikaanse continent. Andere collectieven, zoals de punk of de hippie beweging, en bepaalde ontwerpers zoals Vivienne Westwood, drukken hun vredelievende vijandigheid uit met kledingcodes in het licht van de bestaande maatschappij, die zij als afgestompt en individualistisch zien. Merk wat dit alles aangaat ook op: de sari rozen (India), het verbazingwekkende uiterlijk van de Cholombianos (Mexico), de tapijten van de Afghaanse oorlog, de textiele petitie van Nike Deken van het collectief MicroRevolt (USA), etc.

REBELLEN is een tentoonstelling die een bijzonder sterke weerklank tot uitdrukking brengt wat de actualiteit en de geschiedenis van de moderne wereld aangaat.

Tekst overgenomen van het museum Bargoin [vertaling uit het Frans door Thom Holterman.]

Advertentie